Παρασκευή 16 Αυγούστου 2024

Κεντήματα..... μιας άλλης εποχής!

 

  Καλησπέρα σας!

   Το φετεινό καλοκαίρι,είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε κεντήματα μιας άλλης εποχής!

   Τα χρόνια,εκείνα που οι γυναίκες αξιοποιούσαν και το ποιο μικρό κομματάκι υφάσμα ή ακόμη κι από ρούχα δημιουργούσαν έργα τέχνης.Αγοράζαν από τον μπακάλη,την κλωστή μ' ανταλλαγή σε είδος,ανάλογα το τι είχε το κάθε νοικοκυριό.....π.χ. πηγαίναν στον μπακάλη ένα αυγό και τους έδινε ένα ματσάκι μουλινέ......

   Παρόλο που δούλευαν όλη την ημέρα στα χωράφια,πάντα δίπλα στο σύζυγο, βοηθώντας τον τις αγροτικές δουλειές, το βράδυ καθόταν δίπλα στον λύχνο που έφεγγε αχνά και πολύ αργότερα χρησιμοποιούσαν την λάμπα πετρελαίου,διότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα.Κεντούσαν κάτω από το ελάχιστο φως με μονή κλωστή το μουλινέ ,η με διπλή πάνω στο πολύ ψιλό εταμίν και δημιουργούσαν αριστούργηματα! Που με το περάσμα των χρόνων η αυθεντικότητα τους και η λάμψη τους δεν συγκρίνεται με το σήμερα.

Στην παρακάτω φωτογραφία είναι τα πρώτα κεντήματα,τέλη δεκαετίας του 1940.

                                                             

   Αναφέρομαστε την γυναίκα της Κωμιακής,που ήταν η προγιαγιά μας,η γιαγιά μας,
ή όπως αλλιώς την φωνάζουμε στον τόπο μας,η λαλά μας! 

   Γυναίκες της βιοπάλης, που τα πάντα περνούσαν από τα χέρια τους,από το σιτάρι να πάνε στο μύλο να τ'αλέσουν για να κάνουν το αλεύρι,ώστε να μπορούν να ζυμώσουν το ψωμί της οικογένειας.Να πάνε τις πηγές,όπου είχε τρεχούμενο νερό να πλύνουν τα ρούχα τους ,κι όχι μόνο......

Όπου σήμερα αυτά τα γυναικεία,εργατικά,ταλαιπωρημένα και κουρασμένα χέρια τα έχουν αντικαταστήσει οι ηλεκτρικές συσκευές.

   Το Κωμιακιτικό σπίτι,ήταν όλο κι όλο δύο δωμάτια,το μεγάλο δωμάτιο το χωρίζε στο κέντρο του,η χαρακτηριστική κάμαρα (ή βόλτο)κι εκεί σε μία γωνία ήταν στολισμένος ο παραδοσιακός καναπές,στρωμένο στην πένα με τα υφάντα του και το κεντημένο σεντονάκι του,που στην άκρη το στολίζε η λεπτίλεπτη δαντέλα του! Ολοκληρώνοντας το στρώσιμο,στολίζοντας τον  με τα κεντημένα μαξιλαράκια, που τα μοτίβα τους ήταν παρμένα μέσα από την ομορφιά της φύσης,της αγάπης και του έρωτα!  Κι ακριβώς από πάνω η χαρακτηριστική,κεντημένη πάντα που στολίζε τον τοίχο κι όλο το σπίτι!


Τις επίσημες ημέρες του χρόνου το τραπέζι,ήταν πάντα στολισμένο με το επίσημο,κεντημένο τραπεζομάντηλο και πάνω του ήταν ο ξύλινος δίσκος ,που στην μία γωνία του ήταν η κανάτα με το δροσερό νερό,σκεπασμένη με το κεντημένο πετσετάκι και στην άλλη η καράφα, με τα ποτηράκια της,γεμάτη με ρακί ή το κλασικό Κωμιακιτικό ποτό,που έφτιαχναν οι νοικοκυράδες το καλοκαίρι,με το βύσσινο. Συνοδεύοντας πάντα με γλυκό του κουταλιού,ήταν ένα μικρό,πλούσιο τρατάρισμα στον καλεσμένο που πέρασε  από το σπίτι, για τα Χρόνια Πολλά!


Ακόμη,κι η ραπτομηχανή περίλαμβανε στην προίκα, όποιοι είχαν την δυνατότητα,που ήταν απαραίτητη για το νοικοκυριό.


Δεν έλειπε και το κουτί με τα σύνεργα της ραπτικής ή του κεντήματος!


Στο τραπέζι υπήρχε πάντα στρωμμένο το υφαντό τραπεζομάντηλο,συνοδεύοντας με το κεντημένο εργόχειρο του!


Τα πάντα που υπήρχαν στο σπίτι ήταν χειροποίητα ακόμη και τα χράμια (ή κουβέρτες) φαμένα στον αργαλειό (κρεβαταριά),με κλωστές που τις έφτιαχναν οι ίδιες από τα μαλλιά των πρόβατων.


Στα παράθυρα του σπιτιού στολίζαν τα χειροποίητα κουρτινάκια σε συνδυασμό κοφτού και πλεκτού!


Όλα, ήταν φτιαγμένα με μεράκι κι αγάπη προς το χειροποίητο,που στολίζε η Κωμιακιτίσα νοικοκυρά, το σπιτικό της κάθε εορτή και σκολή, μαζί με το φρεσκοβαμμένο ασβέστη που έριχναν στον τοίχο και στο πάτωμα που ήταν από χώμα,το ζωγράφιζαν δημιουργώντας διάφορα σχέδια,τονίζοντας με λεπτομέρεια όλη την ομορφιά του αρχοντικού τους!


Ακόμη δεν έλειπαν και τα σύνθηματα,γεμάτα με νοήμα,αυτοσχεδίαζοντας  τον γραφικό χαρακτήρα, που εκφράζε την κέντηστρα της εποχής εκείνης,κεντημένο σε κάποια γωνία του εργόχειρου ή σε ποιο εφανές σημείο.

Πέρα από τα ζωηρά χρώματα κι  εργόχειρα με πλούσιο κέντημα,μετρημένα σταυρουδάκι ,σταυρουδάκι προσέχοντας να μην κάνουν λάθος,υπήρχαν κι ελάχιστα ασπροκεντήματα!
Εδώ,να σας επισημάνω, δυστυχώς μου τελείωσε η πανταρία κι έμεινε στα χέρια μου, το ελάχιστο,μηδαμινό υλικό που σας παρουσίαζω για να θαυμάσετε και να καμαρώσετε αριστουργήματα μίας εποχής που η γυναίκα της Κωμιακής, έδινε μεγάλη βαρύτητα στα εργόχειρα που απεικονίζαν δύσκολα σχέδια,με παρά πολύ δουλειά.


Να εκφράσω μέσα από το ιστολόγιο μου, τα θερμά μου συγχαρητήρια, σ'όλους τους συντελεστές που αυτό το καλοκαίρι, οργανώσαν τα δρώμενα της Κωμιακής, παρουσίαζοντας μέσα από τις πολιτιστικές εκδηλώσεις,την κάθε ημέρα ένα διαμάντι, από την ιστορία του τόπου μας! 


Ένα χαρακτηριστκό διαμάντι,μέσα από τα δρώμενα ήταν και η εκθέση κεντημάτων! Κεντήματα μιας άλλης εποχής,που χρονολογούνται πριν από το 1970 και μας ταξίδεψαν παρουσίαζοντας την γυναίκα της Κωμιακής (την Κωμιακιτίσα),  για την προσφορά της και την ανιδιοτελής αγάπη της, προς τον τόπο της!


Μιας κι αναφέρομαι για το χωριό Κωμιακή,θα πρέπει να σας διευκρίνησω ότι:
Η Κωμιακή είναι το βορειότερο,ορεινό χωριό της Νάξου κι η σημερινή της ονομασία είναι Κορωνίδα!




ΚΑΛΟ ΒΡΑΔΥ














2 σχόλια:

  1. Χρόνια πολλά για την εορτή σου, Μαρία, κι ευχαριστούμε για την υπέροχη ανάρτηση αφιερωμένη στην έκθεση των παλαιών κεντημάτων του τόπου σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ πολύ Μαριάννα μου,να είσαι καλά και να χαίρεσαι την οικογένεια σου!!!Φιλάκια!!!

      Διαγραφή